کد مطلب:233431 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:266

حجت خدا
الامام... حجته علی عباده. «حجت» به معنای دلیل و برهان است و از این رو به خاندان رسالت علیه السلام و انبیای عظام الهی و اوصیای آنان حجت اطلاق می شود، كه خدا به وسیله ی آنان بر بندگانش احتجاج می كند یعنی با وجود حجت، خدا بر بندگانش اقامه ی دلیل می كند. این دودمان بر اهل دنیا و آخرت و همه ی عوالم هستی حجت بالغه ی الهی هستند.

ابوصلت هروی، خادم حضرت امام رضا علیه السلام می گوید امام رضا علیه السلام، با هر كسی با زبان خودش سخن می گفت. به خدا سوگند كه امام علیه السلام فصیح ترین مردم و آگاه ترین آنها به هر زبان و لغتی بود! روزی به آن حضرت گفتم:ای پسر پیامبر! تعجب می كنم كه شما با همه ی این زبانها آشنا هستید. فرمود: ای اباصلت من حجت خدا بر بندگان او هستیم و خداوند كسی را كه آشنای به زبان قومی نباشد، حجت بر آنان قرار نمی دهد. [1] .

همه ی انبیا و اوصیای ایشان حجت های بالغه ی الهی بوده اند [2] كه دین خدا را به مردم رسانده و حجت را در دنیا و آخرت بر آن ها تمام كرده اند.

امام رضا علیه السلام در بیانی خطاب به مأمون نقش حجت های الهی را در دنیا و آخرت چنین ترسیم می فرمایند:

... خداوند تبارك و تعالی به پیامبرش صلی الله علیه و آله فرموده است: بگو: حجت خدا رسا و تمام است. و این آن حجتی است كه چون بر بی خبر



[ صفحه 68]



برسد - با این كه جاهل بدان بود - آن را می فهمد و بدان علم پیدا می كند، همان طوری كه عالم با علم خود آن را می یابد و دنیا و آخرت به حجت برپاست. [3] .

این كلام حضرت حق - كه حجت خدا رسا و تمام است - بدین معناست كه دلایل خداوند برای بشر از طریق حجت درونی (عقل) و حجت بیرونی (انبیا و اوصیای آنها) از هر نظر روشن و رسا است، به طوری كه جای هیچ گونه تردید و عذری برای افراد باقی نمی ماند.

ناگفته نماند كه لقب حجة الله اشاره ویژه ای به امام مهدی علیه السلام نیز دارد. در همین رابطه مرحوم محدث نوری می گوید: «... با آن كه در این لقب همه ی ائمه علیه السلام شریك اند و همه حجت خداوند بر خلق اند، و لكن این واژه اختصاص ویژه به امام عصر علیه السلام دارد، به طوری كه در روایات هر جا بی قرینه و شاهدی ذكر شود مراد، آن حضرت است.

و بعضی گفته اند لقب آن جناب «حجة الله» است، به معنی غلبه یا سلطنت خدای بر خلایق؛ چه، این هر دو به واسطه ی آن حضرت به ظهور خواهد رسید و نقش خاتم آن جناب «أنا حجة الله» است (و در روایتی «أنا حجة الله و خالصته») و با همین مهر، روی زمین حكومت خواهد كرد». [4] .


[1] «با أباصلت! انا حجة الله علي خلقه و ما كان ليتخذ حجة علي قوم و هو لا يعرف لغاتهم...» (بحارالانوار 190 / 26).

[2] «السلام علي حجة الله البالغة». مستدرك الوسايل، ج 1، ص 222، باب 21 استحباب زيارة اميرالمؤمنين عليه السلام.

[3] بحارالانوار 288 / 49، ح 1.

[4] النجم الثاقب، طبع رحلي: 26.